Godło

Instytut Chemii

Uniwersytet Jana Kochanowskiego logo instytut
  1. Strona główna
    2.  »  Instytut  »  Laboratoria  » 
  2. Laboratorium Analityki Środowiska

Laboratorium Analityki Środowiska

Kierownik laboratorium: prof. dr hab. Zdzisław Migaszewski
Telefon kontaktowy do kierownika: +48 41 349 70 21
Adres mailowy:  Zdzislaw.Migaszewski@ujk.edu.pl
Lokalizacja: Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Instytut Chemii, ul. Uniwersytecka 7, 25-406 Kielce

Zespół

  1. Prof. dr hab. Agnieszka Gałuszka
  2. Dr hab. Sabina Dołęgowska, prof. UJK
  3. Dr Artur Michalik
  4. Dr Karina Krzciuk

Struktura organizacyjna LAŚ

  1. Sekcja Przygotowania Próbek (S. Dołęgowska,  A. Michalik, K. Krzciuk)
  2. Sekcja Mikroskopowa (Z.M. Migaszewski, A. Gałuszka)
  3. Sekcja XRF (A. Gałuszka, Z.M. Migaszewski)
  4. Sekcja ICP-MS (A. Gałuszka)
  5. Sekcja Atomowej Spektrometrii Absorpcyjnej (S. Dołęgowska, A. Michalik)

Tematyka badawcza

  • Wyznaczanie rozkładu przestrzennego i czasowego pierwiastków śladowych (w tym pierwiastków ziem rzadkich) w wodach, osadach, glebach i biowskaźnikach roślinnych;
  • Badanie interakcji geochemicznych oraz ustalanie tła geochemicznego dla potencjalnie toksycznych pierwiastków w różnych elementach środowiska przyrodniczego, w tym dla obszarów historycznej i współczesnej eksploatacji górniczej.
  • Badanie kwaśnych wód kopalnianych i ich wpływu na środowisko przyrodnicze.
  • Badanie mikrokulek szklanych w pyłach drogowych, osadach rzecznych i glebach jako potencjalnego wskaźnika zanieczyszczeń transportu drogowego.
  • Badanie mikroplastiku we współpracy z Laboratorium Chromatografii i Spektroskopii.

Baza aparaturowa

  • Kwadrupolowy spektrometr mas z jonizacją w plazmie sprzężonej indukcyjnie (ICP-QMS ELAN DRC II, Perkin Elmer);
  • Spektrometr absorpcji atomowej (AAS) z atomizacją płomieniową i piecem grafitowym (iCE 3500Z Thermo Scientific) z zestawem lamp do oznaczeń poszczególnych pierwiastków;
  • Przenośny analizator rentgenowski Thermo Scientific NITON XL3t 960 GOLDD+;
  • Polaryzacyjny mikroskop stereoskopowy Leica M205A;
  • Polaryzacyjny mikroskop stereoskopowy Nikon SMZ 1000;
  • Mikroskopy polaryzacyjne do światła przechodzącego i odbitego Nikon LV 100 Pol i Nikon Eclipse 50i z modułem katodoluminescencji CITL (Cambridge Instrument Technology Ltd) Cathodoluminescence MK5-2;
  • Spektrofotometr UV-VIS (190–1100 nm), Thermo Scientific Evolution 201;
  • System wstrzykowej analizy przepływowej FIA star 5000 FOSS z detektorem UV-VIS;
  • Sprzęt do analiz elektrochemicznych i fotometrycznych:
    • pH-metry i konduktometry SP300 i SC300 firmy SLANDI oraz SevenCompactDuo firmy Mettler Toledo;
    • analizator wielofunkcyjny CX-742 ELMETRON;
    • fotometry LF205 i LF300 SLANDI.

Zakres badań i usług

  • Oznaczenia pierwiastków ziem rzadkich, pierwiastków śladowych i ultraśladowych, w tym arsenu, kadmu, ołowiu, rtęci i selenu w próbkach środowiskowych i geologicznych;
  • Oznaczanie podstawowych kationów i anionów w wodach powierzchniowych i podziemnych;
  • Kompleksowe badania zanieczyszczeń gleb, osadów wodnych, wód powierzchniowych i podziemnych oraz biowskaźników roślinnych;
  • Szacowanie tła geochemicznego pierwiastków śladowych w podłożu skalnym i glebach na podstawie wyników analiz geochemicznych i petrograficznych;
  • Poszukiwanie i wyjaśnianie natury anomalii geochemicznych w glebach i wodach;
  • Ocena mobilności zanieczyszczeń i ich biodostępności dla organizmów żywych;
  • Badania petrologiczne i geochemiczne skał osadowych i mineralizacji kruszcowej;
  • Ocena wpływu mineralizacji kruszcowej, jako potencjalnego źródła toksycznych pierwiastków śladowych, na środowisko przyrodnicze;
  • Rozpoznanie starych lokalizacji i składowisk odpadów, jako potencjalnych źródeł zanieczyszczeń;
  • Badania bioindykacyjne w kompleksach leśnych z zastosowaniem metod in-situ;
  • Szkolenia dla pracowników jednostek naukowo-badawczych, administracji państwowej i samorządowych z wybranych zagadnień z geochemii i ochrony środowiska laboratoriów, jak również z zakresu pobierania i przygotowania próbek gleb, osadów i wód oraz analiz pierwiastkowych.

Wykaz zrealizowanych/uzyskanych (z wykorzystaniem sprzętu)

  1. Projekty badawcze
  • Migaszewski Z.M. (kier. projektu): „Mikrokulki szklane – nowy wskaźnik losu pyłu drogowego w środowisku przyrodniczym” (grant NCN # 2019/35/B/ST10/00821) – od 2020.
  • Migaszewski Z.M. (kier. projektu): „Geneza mineralizacji pirytowej i towarzyszącej na obszarze Wiśniówki i jej wpływ na środowisko przyrodnicze (Góry Świętokrzyskie)” (grant NCN #2015/17/B/ST10/02119) – 2016-2020.
  • Gałuszka A. (kier. projektu): „Tło geochemiczne wybranych pierwiastków śladowych w glebach na trzech obszarach historycznej eksploatacji górniczej rud metali w Górach Świętokrzyskich” (grant NCN #DEC-2011/03/B/ST10/06328) – 2012-2015.
  • Migaszewski Z.M. (kier. projektu): „Ocena stopnia zanieczyszczenia kompleksów leśnych w granicach administracyjnych miasta Kielce na podstawie oznaczeń zawartości pierwiastków śladowych w gatunku mchu Pleurozium schreberi” (WOŚ Urzędu Miasta Kielce) – 2011-2013.
  • Gałuszka A. (kier. projektu): „Ocena wpływu soli stosowanych do odladzania jezdni na przydrożne drzewa” (WOŚ Urzędu Miasta Kielce) – 2009-2011.
  1. ekspertyzy/raporty dla firmy Eurovia Kruszywa S.A. realizowane od 2014 r., w zakresie:
  • Oceny wpływu kwaśnych wód kopalnianych na środowisko przyrodnicze, w tym na ekosystemy rzek Lubrzanki i Silnicy oraz płytkich wód podziemnych ujmowanych przez studnie gospodarcze w sąsiedztwie zakładu górniczego. Efektem tych badań było zgłoszenie patentowe #P437996: „Sposób redukcji stężeń siarczanów, metali i arsenu w kwaśnych wodach kopalnianych” oraz uzyskanie maksymalnej ilości punktów (120) za zasięg międzynarodowy i interdyscyplinarność w ramach III kryterium „Wpływ działalności naukowej na funkcjonowanie społeczeństwa i gospodarki”, co miało istotne znaczenie do uzyskania kategorii naukowej A w dyscyplinie nauki chemiczne (decyzja #392 605).
  • Wyznaczania kierunków eksploatacji kwarcytów z pominięciem stref mineralizacji pirytowej, na podstawie analiz chemicznych, mineralogicznych i petrograficznych zwiercin.
  • Poradnictwo w zakresie remediacji kwaśnych wód kopalnianych i ograniczenia ich wpływu na środowisko przyrodnicze.
  • Raporty tygodniowe w latach 2019-2021 i kwartalne (od 2016 r.) na podstawie wyników analiz chemicznych wód oraz dodatkowo badań mineralogicznych zwiercin i osadów.

Wykaz artykułów zespołu geochemii i ochrony środowiska z kilku ostatnich lat (z bazy Web of Science Core Collection)

  1. Dołęgowska S., Sołtys A., Krzciuk K., Wideł D. 2023. The subhorizon Ofh as a prospective geoindicator of temperate soil quality in relation to selected trace elements and PAHs: a review. Environmental Reviews, 1-16. dx.doi.org/10.1139/er-2022-0079
  2. Migaszewski Z.M., Gałuszka A., Migaszewski A. 2022. Geochemistry and petrology of striped cherts as a provenance tool for artefacts from the Krzemionki Neolithic mining area (Poland). Archaeometry, 1-17. DOI: https://doi.org/10.1111/arcm.12778
  3. Migaszewski Z.M., Gałuszka A., Dołęgowska S., Michalik A. 2022. Abundance and fate of glass microspheres in river sediments and roadside soils: Lessons from the Świętokrzyskie region case study (south-central Poland). Science of the Total Environment 821, 153410.
  4. Dołęgowska S., Gałuszka A., Migaszewski Z.M., Krzciuk K. 2022. Bioavailability of selected trace and rare earth elements to Juncus effusus : The potential role of de-icing chlorides in the roadside environment. Plant and Soil. https://doi.org/10.1007/s11104-021-05278-0.
  5. Migaszewski Z.M., Gałuszka A., Dołęgowska S., Michalik A. 2021. Glass microspheres in road dust of the city of Kielce (south-central Poland) as markers of traffic-related pollution. Journal of Hazardous Materials 413, 125355. https://doi.org/10.1016/j.jhazmat.2021.125355.
  6. Migaszewski Z.M., Gałuszka A. 2021. Abundance and behavior of thallium and its stable isotopes in the environment. Reviews in Environmental Science and Bio/Technology 20, 5-30. https://doi.org/10.1007/s11157-020-09564-8.
  7. Dołęgowska S., Gałuszka A., Migaszewski Z.M. 2021. Significance of the long-term biomonitoring studies for understanding impact of pollutants on the environment based on a synthesis of 25-year biomonitoring in the Holy Cross Mountains, Poland. Environmental Science and Pollution Research. https://doi.org/10.1007/s11356-020-11817-6.
  8. Gałuszka A., Migaszewski Z.M., Rose N.L. 2020. A consideration of polychlorinated biphenyls as a chemostratigraphic marker of the Anthropocene. The Anthropocene Review 7(2), 138-158.
  9. Gałuszka A., Migaszewski Z.M., Pelc A., Trembaczowski A., Dołęgowska S., Michalik A. 2020. Trace elements and stable sulfur isotopes in plants of acid mine drainage area: Implications for revegetation of degraded land. Journal of Environmental Sciences 94, 128-136.
  10. Dołęgowska S., Migaszewski Z.M. 2020. A first insight into the estimation of uncertainty associated with storage and physical preparation of forest moss samples for trace element analysis. Chemosphere 241, 125040.
  11. Migaszewski Z.M., Gałuszka A. 2019. The origin of pyrite mineralization: Implications for Late Cambrian geology of the Holy Cross Mountains (south-central Poland). Sedimentary Geology 390, 45-61.
  12. Migaszewski Z.M., Fijałkowska-Mader A. 2019. The Use of Museum Collection for Studying the Origin of ’Rose-like’ Calcite in the Holy Cross Mountains (South-Central Poland). Geoheritage 11, 1307-1314.
  13. Migaszewski Z.M., Gałuszka A., Dołęgowska S. 2019. Extreme enrichment of arsenic and rare earth elements in acid mine drainage: Case study of Wiśniówka mining area (south-central Poland). Environmental Pollution 244, 898-906.
  14. Dołęgowska S., Migaszewski Z.M. 2019. Biomonitoring with mosses: uncertainties related to sampling period, within-location variability, and cleaning treatments. Ecological indicators 101, 296-302.
  15. Migaszewski Z.M., Gałuszka A., Dołęgowska S. 2018. Arsenic in the Wiśniówka acid mine drainage area (south-central Poland) – mineralogy, hydrogeochemistry, remediation. Chemical Geology 493, 491-503.
  16. Migaszewski Z.M., Gałuszka A., Dołęgowska S. 2018. Stable isotope geochemistry of acid mine drainage from the Wiśniówka area (south-central Poland). Applied Geochemistry 95, 45-56.
  17. Gałuszka A., Migaszewski Z.M., Dołęgowska S., Michalik A. 2018. Geochemical anomalies of trace elements in unremediated soils of Mt. Karczówka, a historic lead mining area in the city of Kielce. Science of the Total Environment 639, 397-405.